POZDROWIENIA Z WUNDERWALDU

Obrona Sinobrodego

Na warsztacie: Sinobrody

Może Sinobrody nie był najprzyjemniejszym gościem. Być może nie najlepiej obchodził się ze swoimi żonami, być może nawet sam zastawiał na nie sidła –  ot, pokazywał im miejsce, do którego nie mogły wchodzić, dawał do niego kluczyk, a potem wyjeżdżał, żeby kobiety mogły zaspokoić swoją ciekawość, a potem wracał, żeby zaspokoić swoją własną potrzebę wymierzania kary. Jego kolekcja ukatrupionych żon, nabrała wreszcie całkiem sporych rozmiarów, a sina broda na zawsze stała się symbolem potwornego męża.

Dziś jednak spróbujemy przyjrzeć się jego historii z ciut innej perspektywy. 

Po pierwsze: Sinobrody jako skończony naiwniak

Musimy pamiętać, że kobieta, która otwiera drzwi do sekretnej komnaty, nie jest pierwszą lepszą z brzegu. Zawsze jest ona żoną Sinobrodego. A mąż i żona to dość specyficzna relacja. Wspólnota ciał, dusz i mienia. Wszystko, co należało do Sinobrodego, należało też do jego małżonki. Należał więc do niej cały zamek, a więc także tajemnicza komnata. Należało do niej to, o czym nie mogła wiedzieć, co dla niej zabójczo niebezpieczne.

Sinobrody jest więc całkowicie fair. Daje żonie kluczyk wraz z ostrzeżeniem. Gdyby zataił fakt istnienia tajemniczej komnaty, byłoby to mniej więcej tak, jakby nie powiedział żonie, że po podwórku biega wściekły niedźwiedź. Nie, Sinobrody wiedział, że trzeba przyznać się do wszystkiego. Wiedział, że to miejsce jest dla jego żony niebezpieczne, więc  wolał ją przed nim ustrzec.

Jedyny zarzut jaki do tego miejsca możemy postawić Sinobrodemu to właśnie naiwność. Za każdym razem tak samo ufał swoim kobietom i nigdy nie uczył się na błędach. Trzeba było zostawić ten kluczyk dla siebie.

Po drugie: Pusta komnata

Kolejny zarzut, od którego nie sposób się uchylić to oczywiście fakt, że za złamanie zakazu Sinobrody mordował swoje żony. Oczywiście z jego strony było to bardzo niedżentelmeńskie zachowanie, które wkrótce urosło do rangi kolekcjonerskiej obsesji. Nim jednak komnata obrosła trupem, była pusty. I Kiedy pierwsza z żon otworzyła jego zakazane drzwi, nie znalazła tam żadnych zwłok. Czy już wtedy miejsce to obłożone było klątwą?

Prawo było jasne – do tego pokoju wchodzić nie wolno. Masz do niego klucz, co ani o literę nie zmienia prawa. Sparafrazujmy: to że masz zezwolenie na broń, nie znaczy wcale, że masz prawo strzelać do przechodniów. Od tej reguły nie ma odstępstwa. Sinobrody doskonale o tym wiedział i, kto wie, być może czuł się jak zawodowy kat, któremu nagle przyprowadzono własnego syna. Musiał wykonać wyrok. Bo takie było prawo.

To prowadzi mnie do najważniejszego pytania dzisiejszego tekstu:

Czy wolno nam wiedzieć wszystko?

I nie ma tutaj znaczenie płeć ani wiek. Na pewnych etapach, niektórych rzeczy możemy nie rozumieć i potrzeba dopiero czasu, żeby dotarło do nas ich prawdziwe znaczenie, ale nie o to chodzi w pytaniu. Nie o to, czy możemy dowiedzieć się wszystkiego, ale o  to, czy WOLNO nam dowiedzieć się wszystkiego.

Czym była ta tajemnicza komnata wtedy na samym początku, zanim zapełniły ją trupy, chciałbym zadać jeszcze jedno pytanie. Czy trupy w ogóle tam były?

Po trzecie: Trupy z ciemności

Ostatnia z żon zobaczyła w środku coś, co ją przeraziło. Blask świecy wyłonił z mroku obrazy prawdziwej grozy. Ale odwołajmy się do baśniowego języka, w którym rzeczy nie zawsze znaczą tylko to, co znaczą. Dziewczyna widzi tylko strzęp historii. Znalazła się w miejscu dla niej zakazanym, widzi jedynie mrok i to, co pozwala jej dostrzec nikły płomień świecy. Strzępy. Bez kontekstu zwłoki nic nie znaczą. Zmasakrowane przez wypadek ciało wygląda tak samo jak to pocięte przez chirurga, zwłaszcza w świetle świecy, a zadraśnięty palec, staje się urwaną ręką, zwłaszcza, kiedy świadkiem jest osoba młoda, a nie doświadczony ratownik medyczny. Czy więc kontakt z tym, co zakazane, nie sprawił, że w oczach żony pojawiły się makabryczne sceny? Faktycznie jednak mogła zobaczyć to samo, co pierwsza żona. Pusty pokój...

Po czwarte: Śmierć

Wyobrażam sobie taką scenę. Dwie przyjaciółki kochają się nad życie. Jakby powiedział o nich Mickiewicz: „Z tych, co to: gdzie ty, tam ja, - co moje, to twoje. Mówiono o nich, że gdy znaleźli orzeszek, Ziarnko dzielili na dwoje”. Kochają się, aż do momentu, kiedy jedna pewnego dnia zagląda drugiej do pamiętnika, albo obsmarowuje ją za plecami. Co dzieje się w tej drugiej? Co dzieje się z ich przyjaźnią? Oczywiście nie może być o niej więcej mowy. W oczach właścicielki pamiętnika, wścibski intruz umiera? Zraniona dusza najlepiej wymazałaby ze swojej świadomości przyczynę zranienia. Być może to właśnie oznaczało ścięcie żony w baśni o Sinobrodym. Hipotetycznie.

Po piąte: Podsumowanie

Myślę sobie jeszcze tak. „Sinobrody” to opowieść o małżeństwie, o partnerstwie i o tym jeszcze, co w małżeństwie się nie mieści. Jest w duszy mężczyzny, taka przestrzeń, do której kobieta nigdy nie będzie miała dostępu. Strefa dla niej radioaktywna. Nigdy nie będzie mogła dostać się do niej z tej prostej przyczyny, że jest kobietą. Jest z innej niż mężczyzna substancji. W tej przestrzeni, w tej tajemniczej komnacie umiera to, co kobiece. W baśniowym języku zostaje ścięta (druga hipoteza).

Ostatnia z żon ratuje swoją skórę tylko dlatego, że z odsieczą przybywają jej inni mężczyźni, czyli ci, którzy znają tę tajemniczą ziemię. To jej bracia, krew z krwi więc dziewczyna nigdy się nie dowie, co zrobili z kluczykami do swojej tajemniczej komnaty, mają je przy sobie, a może zostawili go swojej żonie, z ostrzeżeniem, że w zamku są drzwi, do których ten kluczyk pasuje i do których pod żadnym pozorem nie wolno jej wchodzić. 

A tutaj w wersji filmowej:

***

dzisiejsze ilustracje sponsorowane są przez: Jennie Vallis, Kay Nielsen, Thierry Dedieu, Biffno, Daria Ivanova i Caixa Amarela